พระยอดขุนพล ชากังราว กรุวัดอาวาสน้อย เนื้อชินเงิน เมืองกำแพงเพชร
ในวงการพระเครื่อง ได้ให้ความหมายของคำว่า “พระยอดขุนพล” ไว้ว่า คือ พระเครื่องที่มีลักษณะครบ 4 ประการ อันได้แก่ 1. องค์พระสวมมงกุฎแบบเทริดขนนก 2. ประทับนั่งอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว 3. เป็นพระประทับนั่งปางมารวิชัย และ 4.ประทับอยู่บนฐานกลีบบัวเล็บช้าง
พระยอดขุนพล มีหลายกรุ ที่โด่งดังมาก คือ
1.พระยอดขุนพล ละโว้ กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.ลพบุรี เนื้อชินเงิน ศิลปะสกุลช่างขอมในยุคลพบุรี ถือเป็นพระต้นแบบของ “พระสกุลยอดขุนพล” ทั้งหลาย
2. พระยอดขุนพล อโยธยา กรุวัดราชบูรณะ จ.พระนครศรีอยุธยา เนื้อชินเงินผิวปรอทขาว เป็นพระเครื่องที่สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา โดย เจ้าสามพระยา สร้างล้อแบบพระลพบุรี เป็นพระเครื่องที่มีพุทธลักษณะวิจิตรงดงามอลังการและสมบูรณ์มาก แสดงให้เห็นถึงความสามารถของช่างว่ายอดเยี่ยมด้วยพุทธศิลปะ และสูงส่งด้วยจินตนาการ
3. พระยอดขุนพล ชากังราว กรุวัดอาวาสน้อย เนื้อชินเงิน เมืองกำแพงเพชร เป็นพระเครื่องที่มีความงดงามอลังการอีกแบบหนึ่ง แต่ที่คล้ายกัน คือ “ซุ้มเรือนแก้ว” มีลวดลายสวยงามเป็นพิเศษ ตามลักษณะของ “พระยอดขุนพล” องค์นี้เป็นพระของ แมน ลพบุรี ผจก.ทั่วไป บริษัท ศรีสมบูรณ์ธุรกิจเซ็นเตอร์ จำกัด จ.ลพบุรี กล่าวสำหรับ พระยอดขุนพล ชากังราว กรุวัดอาวาสน้อย วัดนี้ตั้งอยู่ตรงข้ามกับ วัดอาวาสใหญ่ ห่างกันประมาณ 500 เมตร
เมืองกำแพงเพชร ตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำปิง ลักษณะทางศิลปกรรมต่างๆ เป็นแบบอย่างเดียวกับเมืองสุโขทัย ศรีสัชนาลัย และพิษณุโลก ซึ่งเป็นเมืองในยุคเดียวกัน และมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวงเหมือนกัน พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาเรียกชื่อเมืองกำแพงเพชรนี้ว่า “เมืองชากังราว”
พระยอดขุนพล ชากังราว กรุวัดอาวาสน้อย เนื้อชินเงิน เมืองกำแพงเพชร ของ แมน ลพบุรี (ด้านหน้า)
พระยอดขุนพล ชากังราว กรุวัดอาวาสน้อย เนื้อชินเงิน เมืองกำแพงเพชร ของ แมน ลพบุรี (ด้านหลัง)
เมืองชากังราว เป็นเมืองที่อาณาบริเวณกว้างใหญ่ มีสถาปัตยกรรมแบบต่างๆ จำนวนมาก มีวัดมากมายร่วม 20 วัด ทั้งในตัวเมืองและนอกเมือง
สภาพเดิมของ เมืองเก่า (ชากังราว) ก่อนที่กรมศิลปากรดำเนินการสำรวจขุดแต่ง และบูรณะโบราณวัตถุ โบราณสถาน เพื่อเป็นแหล่งศึกษาทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี ศิลปะและวัฒนธรรม ทั้งภายในกำแพงเมืองและนอกกำแพงเมือง สมัยก่อนเก่ามีรกร้างมาก ทำให้มีคนร้ายลักลอบขุดค้นโบราณวัตถุต่างๆ ได้ไปเป็นจำนวนมาก
โบราณสถานในนี้มีอยู่วัดหนึ่ง คือ วัดอาวาสน้อย เป็นวัดที่ขุดพบพระเครื่องอันดับหนึ่งของเมืองชากังราว คือ พระยอดขุนพล ชากังราว เนื้อชินยอดนิยม
พระยอดขุนพลพิมพ์นี้ สมัยก่อนมีบางคนเรียกว่า “พระเสมาตัด ชากังราว” มีทั้งเนื้อชินเงิน, เนื้อดิน และเนื้อว่าน บางองค์มีหน้าทองติดอยู่ด้วย พระพิมพ์นี้มีทั้งพิมพ์ใหญ่และพิมพ์เล็ก
พระยอดขุนพล ชากังราว ยังมีการขุดพบอีกหลายกรุ อาทิ กรุวัดบรมธาตุ และบริเวณลานทุ่งเศรษฐี พระที่ขุดพบนี้ส่วนมากมีสภาพสมบูรณ์ปานกลาง ผุกร่อน ผิวพระมีลักษณะดำคล้ำ ซึ่งเกิดจากรอยรานและรอยระเบิดของเนื้อพระ
พระส่วนน้อยที่มีสภาพสวยสมบูรณ์ คมชัด และมักจะมีคราบปรอทขาวแวววับ ด้านหลังองค์พระเป็นลายผ้า มีผิวปรอทขาวประปราย และมีฝ้ากรุราดำ
ขนาดองค์พระ กว้างประมาณ 3.8 ซม. สูงประมาณ 6.3 ซม. สนนราคาเช่าหา พระสภาพปานกลางหลักหมื่นกลางถึงหมื่นปลาย พระสภาพสวยสมบูรณ์ สนนราคาประมาณหลักแสนต้น ถึงแสนปลาย
พุทธคุณ โดดเด่นด้านคงกระพัน แคล้วคลาดปลอดภัย เป็นพระเครื่องที่เหมาะกับชายชาติทหารระดับผู้นำหน่วยรบ หรือผู้บริหารองค์กรต่างๆ เป็นการเพิ่มอำนาจและบารมีได้ดีที่สุด
ขอขอบพระคุณ
ข้อมูลจาก คุณชาติ วิศิษฏ์สรอรรถ ผู้ชำนาญพระเนื้อชิน และภาพจาก คุณแมน ลพบุรี
สมาคมผู้นิยมพระเครื่องพระบูชาไทย